جدیدترین و کم عارضه ترین روش پیشگیری از نزدیک‌بینی

مایوپی به عنوان یکی  از عیوب انکساری شایع همراه با آسیب‌های جدی چشم شناخته می‌شود که گفته شده در منطقه اسیا حدود 80 درصد از کودکان در سنین مدرسه دچار این نوع از عیب انکساری هستند. مواردی چون ماکولو پاتی، کاهش شدید دید و گاها غیر قابل برگشت، گلوکوم، جداشدگی شبکیه و در نهایت نازک شدگی کوروئید از عوارض نزدیک‌بینی است. شیوع نزدیک بینی تا سال 2050 حدود 50% در کل جهان اعلام شده و همین امر منجر شد تا روش‌های پیشگیری و درمانی زیادی در این رابطه مطرح شود که عبارتند از: آتروپین با دوز پایین، عدسی‌هایی با طراحی دفوکوس نمودن نور، لنز های ارتوکراتولوژی وفعالیت روزانه حداقل 2 ساعت درمحیط بیرون. بنابراین پرادختن به اینکه که چه راهکارهایی می‌تواند منجر به جلوگیری از رشد مایوپی شود از منظر اپتومتریست‌ها به منظور ارائه راه حل به والدین بسیار حائز اهمیت است.موارد گفته شده در فوق طی مقالات جداگانه به ان‌ها پرداخته شده است و در این مقاله قصد داریم روش دیگری که به تازگی در به منظور جلوگیری از پیشرفت نزدیک‌بینی ارائه شده است را بیان کنیم. با ما همراه باشید.

در سال‌های گذشته پژوهشگران دریافتند که لیزر نور قرمز به عنوان روش درمانی در بیماری های پوستی، ارتوپدیک و ژنتیکی میتواند مفید باشد. چراکه بررسی‌های فیزیولوژیکی نشان می‌دهند که نور قرمز منجر به بهبود عملکرد میتوکندری‌ها می‌شود. همچنین همانطور که می‌دانیم یکی از روش های تسریع درمان تنبلی چشم استفاده از فیلیکرهای نور قرمز است که حدت بینایی را با سرعت بالاتری افزایش می‌دهد و به همین منظور دستگاهی به نامEyerising  طراحی شده که هم اکنون در کلینیک‌ها چشم پزشکی و اپتومتری استفاده می‌شود.

در این بین به تازگی تحقیقات انجام شده نشان دادند که نور قرمز با انرژی پایین Low-Level Red Light Therapy(RLRL) میتواند در پیشگیری از نزدیک بینی تاثیر به سزایی داشته باشد. به طور کلی به منظور بررسی میزان پیشرفت مایوپی شاخص‌هایی از قبیل اکی والان اسفر، طول قدامی خلفی چشم و ضخامت کوروئید به ویژه در منطقه فووا در نظر گرفته می‌شود. که در این میان ضخامت کوروئید خصوصا در ناحیه فووا به عنوان یک شاخص طلایی شناخته شده است. در مطالعاتی که به صورت کارآزمایی بالینی انجام پذیرفته نشان میدهد که استفاده از نور قرمز با طول موج 650 نانومتر با میزان روشنایی 1600 لوکس و انرژی 2 میکروولت میتواند به مقدار قابل ملاحظه ای از پیشرفت نزدیک بینی جلوگیری نمود. یکی از این مطالعات در طول مدت دو سال برروی کودکان چینی 8 تا 13 سال انجام شده است. در این بررسی مشابه سایر مطالعات دیگر از دستگاهEyerising که در شکل زیر نمایش داده شده استفاده شده است. طول مدت درمان 2 سال بوده و کودک باید به نور قرمز با طول موج گفته شده به مدت 3 دقیقه در دو نوبت با فاصله زمانی 4 ساعت از هم نگاه کند. جلسات درمانی 5 روز در هفته اجرا شده و در طول مدت 1، 3، 6، 12 و دوسال شاخص های مهمی چون مقدار اکی‌والان اسفر، طول قدامی خلفی و ضخامت کوروئید در ناحیه ماکولا با کمک دستگاه OCT بررسی شده است. نتایج بدست آمده با گروه کودکانی که تنها از عینک به منظور اصلاح عیب انکساری استفاده کردند مقایسه شدند.   

نتایج این بررسی در سال اول نشان می‌دهد که کودکانی که از روش RLRL استفاده نموده‌اند علاوه بر افزایش ضخامت کوروئید و کاهش چشمگیر رشد کره چشم، به مقدار قابل ملاحظه‌ای از پیشرفت نزدیک بینی به نسبت کودکانی که تنها از عینک استفاده نموده اند کاسته شده است. در فاز دوم این مطالعه، گروهی از کودکان همچنان به روش قبلی RLRL  یا عینک ادامه داده اند و برخی وارد گروه مقابل شدند که نتایج حاکی از آن بود که کودکانی که همچنان روش RLRL را ادامه داده اند یا پس از استفاده از عینک از روش RLRL ستفاده نموده‌اند، کمترین پیشرفت مایوپی داشته اند که این نتایج به صورت خلاصه به صورت نمودار نشان داده شده است. به طور کلی میزان اثربخشی این روش در کاهش رشد کره چشم و پیشگیری از نزدیک بینی در مدت 2 سال به ترتیب  69.4%و 76.6 بوده است که از لحاظ کلینیک قابل ملاحظه می‌باشد.

در پژوهش دیگر میزان اثر بخشی RLRL بر روی کودکان مایوپ با طول کره چشم مختلف نشان داده است که این روش در کودکان مایوپی که طول که چشم آن‌ها بیش از 24 میلیمتر است، اثر بخشی بیشتری داشته است. این در حالی است که نتایج زود هنگام در رابطه با اثر بخشی این روش نیز منتشر شده است. به گونه ای که آقای Guihua Liuو همکارانش در طی پژوهشی در سال 2022 به این نتیجه رسیده اند که میزان کاهش طول قدامی- خلفی چشم و افزایش ضخامت کوروئید در طول مدت 1 ماه نیز قابل ملاحظه بوده است که در زیر نمودارآن آورده شده است.  

 

مطالعات دیگری نیز در مراحل انسانی و حیوانی نتایج مشابه آنچه گفته شد را بیان داشته‌اند که نشان از تاثیرگذار بودن این روش به عنوان یکی از راه‌های جلوگیری از پیشرفت نزدیک بینی است که لینک آن در پایان مقاله قرار داده شده است. 

اما دلیل اثرگذاری این نوع از طول موج چه می‌تواند باشد؟ 

در صورتی که میدانیم نور قرمز به دلیل طول موج بالاتر عقبت‌تر از نور آبی شکسته می شود و همین عامل میتواند منجر به انگیزه‌ای برای رشد چشم شود پس نحوه‌ی عملکرد آن در کاهش پیشرفت مایوپی چگونه خواهد بود؟

در اینجا مکانیزیمی مطرح می‌شود که به آن FAR RED/NEAR-INFRARED LIGHT  گفته می‌شود. این پدیده بیان می‌کند که نور قرمز با طول موج بسیار بلند نزدیک به فروسرخ به طور گسترده در افزایش جریان خون در بافت مغز، افزایش متبولیسم مغزی، افزایش قدرت آنتی اکسیدان و رشد سول ها تاثیرکذار است. به گونه ای همانطور که گفته شد از این نور در درمان تنبلی چشم ب منظور افزایش سرعت بهبود حدت بینایی نیز استفاده می شود. تحقیقات نشان داده‌اند که این دسته از طول موج می‌توانند نقش محافظی در عملکرد سلول های عصبی داشته باشد و عملکرد آن ها را نیز افزایش دهند. علت اصلی آن افزایش ترشح دپامین و به دنبال آن تولید نیتریک اسید است. دپامین منجر به افزایش ضخامت کوروئید و مانعی در برابر رشد کرده چشم محسوب می شود. همچنین نیتریک اسید تولید شده منجر به افزایش اکسیژن رسانی به بافت ها و کاهش میزان اگزیداتیو بافت زنده می شود و فاکتور های رشد عروقی vascular endothelial growth factor (VEGF) را افزایش می دهد. همچنین این طیف نوری با ایجاد گرما در کوروئید جریان خون را افزایش داده و مانع از هیپوکسی اسکلرا می‌شود. به عنوان یک تئوری مطرح هیپوکسی اسکلرا و به دنبال آن تولید موارد اگزیداتیو میتواند عامل رشد و نازک شدیگی اسکلرا و به دنبال آن افزایش نزدیک‌بینی باشند. 

لازم به ذکر است که مطالعاتی در رابطه با مقایسه اثر بخشی روش RLRL با سایر روش‌ها اعم از آتروپین با دوز کم و ارتوکراتولوژی نشان داده‌اند که همچنان میزان اثر بخشی نور قرمز بیشتر از سایر روش های پیشگیری از نزدیک‌بینی بوده است و از طرفی کمترین عارضه و سیمپتوم را برای کودک دارد. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که میزان کاهش نردیک بینی در روش RLRL و آتروپین با دوز پایین در مدت یکسال به ترتیب0.03- و 0.6- بوده است و از میزان رشد طول کره چشم نیز به ترتیب  0.08و 0.33 گزارش شده است. برای درک بهتر آن به نمودار زیر توجه نمایید. 

  

آنچه از بررسی طیف های مختلف نور و میزان روشنایی آن‌ها و تاثیرشان بر روی تغییرات پارامترهای چشمی میتواند دریافت اینست که میزان روشنایی نور محیط فارغ از طول موج و رنگ آن می‌تواند تاثیر به سزایی در کاهش پیشرفت نزدیک‌بینی داشته باشد به گونه‌ای که میزان پیشرفت نزدیک بینی در ماه‌های تابستان به مراتب کمتر از ماه‌های دیگر سال بیان شده است. لذا شما به عنوان یک اپتومتریست به منظور ارائه راهکار به والدین درخصوص افزایش نزدیک بینی کودکشان میتوانید توصیه نمایید که کودک حداقل 2 ساعت از زمان روز را در محیط بیرون بدون استفاده از وسایل الکترونیکی سپری کند. چرا که میزان نور محیط بیرون به نسبت محیط های سر بسته 1000 تا 10000 برابر بیشتر بوده و این میزان از روشنایی تاثیر به سزایی درکاهش پیشرفت مایوپی خواهد داشت.